Κατάγματα της άρθρωσης του ισχίου

Τα κατάγματα του ισχίου εμφανίζονται κυρίως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, λόγω της οστεοπόρωσης. Στα νεότερα άτομα είναι κυρίως το αποτέλεσμα τραυματισμού υψηλής ενέργειας, όπως για παράδειγμα η πτώση από σκάλα ή τροχαίο ατύχημα.

Η άμεση χειρουργική αντιμετώπιση, όταν το επιτρέπει η υγεία του ασθενούς, είναι πολύ σημαντική αφού τα κατάγματα του ισχίου χαρακτηρίζονται από πολύ έντονο πόνο και ο ασθενής αδυνατεί να βαδίσει. Το χειρουργείο στοχεύει στο βνα κινητοποιήσει τον ασθενή άμεσα προκειμένου να αποφευχθούν επιπλοκές όπως είναι η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση, οι κατακλίσεις και η πνευμονία.

Ειδικότερα, σε ηλικιωμένους ασθενείς η καθυστέρηση στην αντιμετώπιση των καταγμάτων του ισχίου, και η παραμονή τους στο κρεβάτι για μεγάλο διάστημα ευθύνεται για την άμεση επιδείνωση της υγείας τους και καθιστά την αποκατάσταση του εξαιρετικά δυσχερή.

Επιστροφή στην προηγούμενη σελίδα

Κατάγματα του ισχίου

Περιγραφή:

Το κάταγμα του ισχίου μπορεί να συμβεί στις ακόλουθες περιοχές του εγγύς μηριαίου:

Στον αυχένα του μηριαίου: δηλαδή στην περιοχή που βρίσκεται αμέσως κάτω από την κεφαλή
Στη διατροχαντήριο περιοχή: στην περιοχή που βρίσκεται ανάμεσα στον αυχένα δηλαδή και στο γγύς τμήμα του μηριαίου
Στην υποτροχαντήριο περιοχή: στην άνω περιοχή του μηριαίου και κάτω από τον μείζονα και τον ελάσσονα τροχαντήρα
Στην κεφαλή του μηριαίου: στο τμήμα του μηριαίου που σχηματίζει την άρθρωση του ισχίου

Τα πιο συχνά κατάγματα στο ισχίο είναι τα διατροχαντήρια και αυτά του αυχένα του μηριαίου. Ο μεγαλύτερος αριθμός καταγμάτων εμφανίζεται σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που έχουν ασθενέστερα οστά λόγω της οστεοπόρωσης. Σε περιπτώσεις σημαντικής οστεοπόρωσης μπορεί να συμβεί κάταγμα χωρίς τραυματισμό κατά τη βάδιση ή μπορεί ακόμα και όταν το άτομο απλά στέκεται όρθιο. Στην περίπτωση αυτή πρώτα συμβαίνει το κάταγμα και ακολουθεί η πτώση του στο έδαφος. Τα κατάγματα αυτά συνήθως εντοπίζονται στον αυχένα του μηριαίου.

Σε δρομείς μεγάλων αποστάσεων αλλά και σε νεοσύλλεκτους στο στρατό είναι πιθανό να εμφανιστούν "κατάγματα εκ κοπώσεως" κυρίως στην περιοχή του αυχένα του μηριαίου και οφείλονται σε επαναλαμβανόμενη καταπόνηση. Κατάγματα χωρίς τραυματισμό που εμφανίζονται στην υποτροχαντήριο περιοχή του μηριαίου συχνά συσχετίζονται με λήψη συγκεκριμένης κατηγορίας φαρμάκων για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης.

Τα κατάγματα της κεφαλής του μηριαίου είναι εξαιρετικά σπάνια και συνήθως είναι το αποτέλεσμα τραυματισμού μεγάλης ενέργειας ή συνδιάζονται με κατάγματα και εξαρθρήματα του ισχίου.

Συμπτώματα:

Όταν συμβεί ένα κάταγμα ισχίου, το άτομο βιώνει αιφνίδιο πόνο, κυρίως στην περιοχή του ισχίου ή του γλουτού. Επίσης, στα περισσότερα κατάγματα ισχίου αδυνατεί να σταθεί στην όρθια θέση, να βαδίσει και να σηκώσει το πάσχον πόδι του.

Μια μικρή ομάδα ατόμων, όπου το κάταγμα έχει ενσφηνωθεί και είναι σταθερό, μπορεί βαδίσει μικρές αποστάσεις με υποστήριξη.

Διάγνωση:

Ο γιατρός θα λάβει αναλυτικό ιστορικό και θα σας ρωτήσει για τον ακριβή μηχανισμό του τραυματισμού σας. Επίσης θα διασφαλίσει ότι δεν έχετε τραυματιστεί σε κάποιο άλλο μέρος του σώματος σας. Θα ελέγξει την αισθητικότητα του ποδιού σας, την κυκλοφορία και την κινητικότητα του κάτω άκρου.

Συχνά, το πόδι που έχει το κάταγμα φαίνεται πιο κοντό από το άλλο και έχει κάποιου βαθμού στροφή. Σε πολλές περιπτώσεις εμφανίζεται εκχύμωση (μελανιά) στην εξωτερική επιφάνεια του ισχίου ή του γλουτού.

Η κλινική υποψία επιβεβαιώνεται με τη διενέργεια ακτινογραφιών. Στις περισσότερες περιπτώσεις η ακτινογραφία ε είναι αρκετή για την επιβεβαίωση της διάγνωσης. Σε κάποιες περιπτώσεις ο γιατρός μπορεί να ζητήσει αξονική τομογραφία του πάσχοντος ισχίου προκειμένου να αποσαφηνιστεί η ακριβής ανατομία του κατάγματος. Ο γιατρός μπορεί να σας ζητήσει τη διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας αν υπάρχει υψηλή κλινική υποψία κατάγματος αλλά δεν είναι εμφανές στην απλή ακτινογραφία. Ένα μικρό ή ένα ατελές κάταγμα που δεν φαίνεται στην απλή ακτινογραφία ή στη αξονική τομογραφία θα γίνει εμφανές στην μαγνητική τομογραφία η οποία απεικονίζει με εξαιρετική ακρίβεια τα μαλακά μόρια και τα οστά.

Θεραπεία:

Τα περισσότερα κατάγματα του ισχίου αντιμετωπίζονται χειρουργικά. Η συντηρητική αντιμετώπιση έχει θέση μόνο σε πολύ περιορισμένο αριθμό ασθενών που είτε έχουν εντελώς απαρεκτόπιστο ή ατελές κάταγμα ή έχουν πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας που καθιστούν το χειρουργείο απαγορευτικό.

Το χειρουργείο συστήνεται να πραγματοποιείται άμεσα μετά την ασφαλή διάγνωση του κατάγματος και την αξιολόγηση της υγείας του ασθενούς. Ο στόχος είναι ο έλεγχος του πόνου και η άμεση κινητοποίηση του ασθενούς, ενώ όσο πιο σύντομα πραγματοποιηθεί το χειρουργείο τόσο περιορίζεται ο κίνδυνος εμφάνισης επιπλοκών σχετικές με το κάταγμα. Το είδος του χειρουργείου, εξαρτάται από τον τύπο του κατάγματος αλλά και από κάποια χαρακτηριστικά του ασθενούς. Θα συζητήσετε τις επιλογές με το γιατρό και θα προχωρήσει στην πλέον ενδεδειγμένη λύση για εσάς.

1. Κατάγματα του αυχένα του μηριαίου:

Στην περίπτωση που το κάταγμα δεν έχει μετακινηθεί, ο γιατρός θα σας προτείνει να το σταθεροποιήσει στη θέση του με τη χρήση κοχλιών μέχρι το κάταγμα να πωρωθεί.

Όταν το κάταγμα έχει παρεκτοπιστεί, τότε η αιμάτωση της μηριαίας κεφαλής διαταράσσεται με αποτέλεσμα η διατήρηση της να συνοδεύεται από πολύ υψηλά αποτυχίας.

Στη περίπτωση αυτή, ο γιατρός θα σας προτείνει την αντικατάσταση της μηριαίας κεφαλής, δηλαδή την πραγματοποίηση ημιολικής ή ολικής αρθροπλαστικής.

2. Διατροχαντήρια κατάγματα:

Τα κατάγματα αυτά εμφανίζονται ανάμεσα στον μείζονα και τον ελάσσονα τροχαντήρα, ενώ μπορεί να αποτελούνται από δύο, τρία ή περισσότερα τεμάχια. Η χειρουργική σταθεροποίηση των καταγμάτων αυτών γίνεται με τη χρήση μιας συσκευής που αποτελείται από μια πλάκα και βίδες και μια μεγάλη βίδα στον αυχένα-κεφαλή του μηριαίου που ολισθαίνει πάνω στην πλάκα ή με τη χρήση ενδομυελικού ήλου. Η κατασκευή αυτή επιτρέπει τη συμπίεση του και σταθεροποίηση του κατάγματος με αποτέλεσμα να ευοδώνεται η πώρωση του κατάγματος.

3. Κατάγματα του μείζονα τροχαντήρα:

Τα μεμονωμένα κατάγματα του μείζονα τροχαντήρα είναι συνήθως χαμηλής ενέργειας και προκαλούνται από πτώση στο πλάι του γλουτού. Χαρακτηρίζονται από έντονο πόνο, ωστόσο συχνά υφίεται με την πάροδο του χρόνου και στις περισσότερες φορές δεν απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση. Είναι σταθερά κατάγματα και η αποφόρτιση με βακτηρίες ή με "Π" για ορισμένο διάστημα επαρκεί για την αποθεραπεία. Σε κάποιες περιπτώσεις αν υπάρχει υποψία επέκτασης του κατάγματος στη διατροχαντήρια περιοχή, μπορεί ο γιατρός να σας ζητήσει να υποβληθείτε σε μαγνητική τομογραφία.

4. Υποτροχαντήρια κατάγματα:

Τα κατάγματα αυτά εντοπίζονται κάτω από την περιοχή των τροχαντήρων και η θεραπεία τους είναι χειρουργική. Η πλέον ενδεδειγμένη μέθοδος σταθεροποίησης τους είναι με τη χρήση ενδομυελικού ήλου.

Ο ήλος τοποθετείται μέσα στον αυλό του μηριαίου οστού, δια του οποίου διέρχεται ένας κοχλίας (βίδα) που σταθεροποιεί τον αυχένα και τη μηριαία κεφαλή. Ο ήλος ασφαλίζεται περιφερικά με δυο βίδες.

Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί ο γιατρός να σας προτείνει τη χρήση μιας πλάκας με βίδες.

Σε κάθε περίπτωση θα συζητήσετε την περίπτωση σας και ο χειρουργός θα σας προσφέρει εξατομικευμένη θεραπεία προσαρμοσμένη στις ανάγκες σας.

5. Κατάγματα της μηριαίας κεφαλής:

Τα κατάγματα αυτά είναι αρκετά σπάνια και αριθμούν λιγότερο από το 1% των καταγμάτων του ισχίου. Είναι κυρίως κατάγματα υψηλής ενέργειας και συχνά συνυπάρχουν με κατάγματα της κοτύλης.

Αν το οστικό τεμάχιο είναι παρεκτοπισμένο, πολύ μικρό σε μέγεθος και δεν αφορά την φορτιζόμενη επιφάνεια της άρθρωσης, συνίσταται η χειρουργική αφαίρεση του.

Τα μεγαλύτερα κατάγματα, ειδικά σε νέους δραστήριους ασθενείς συνήθως αντιμετωπίζονται χειρουργικά με ανοικτή ανάταξη και σταθεροποίηση τους με κοχλίες. Σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας, συνίσταται η αντικατάσταση της μηριαίας κεφαλής με την διενέργεια ημιολικής ή ολικής αρθροπλαστικής.

Αποκατάσταση - Αποθεραπεία:

Οι περισσότεροι ασθενείς κινητοποιούνται άμεσα είτε την ίδια μέρα του χειρουργείου ή την αμέσως επόμενη. Οι συνέπειες της άμεσης κινητοποίησης είναι ευεργετικές, αφού έτσι περιορίζεται η πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών όπως είναι οι θρόμβοι, η πνευμονία αλλά και τα έλκη κατάκλισης.

Ειδικότερα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας η άμεση αντιμετώπιση του κατάγματος τους, προστατεύει από την εμφάνιση παραληρήματος και βελτιώνει τους μακροπρόθεσμους δείκτες επιβίωσης τους.